De meeste gedachten komen plotseling in je op en je hoeft er dus meestal geen moeite voor te doen om gedachten te creëren. Dit komt doordat veel van je gedachten een ”gewoon patroon” zijn geworden afkomstig uit eerdere levenservaringen, opvoeding en beïnvloed worden door genetica. Wel behoren gedachten tot de bewuste controle en daardoor kun je ze ook beïnvloeden. Met andere woorden: wanneer je je bewust bent van je gedachten en gedragingen, kun je ze met een beetje inspanning (geleidelijk aan) veranderen. In dit blog ga ik jou daarbij helpen. Dit doen ik door je meer inzicht en kennis in je gedachten te geven en daarna bieden ik je verschillende methoden aan die je tijdens dit proces ondersteunen.
Wat zijn gedachten eigenlijk precies?
Gedachten zijn vrij ongrijpbaar en komen plotseling in je op. Je kunt ze niet zelf uitkiezen als je je er niet op focust. Vaak zijn we met andere dingen bezig en komen gedachten plotseling in je op. Gedachten gaan over gebeurtenissen die we meegemaakt hebben en over dingen die we in de toekomst mee zouden kunnen maken, over het heden en het verleden dus. Maar gedachten kunnen ook ideeën zijn over dingen die we gezien hebben of over dingen die we verzinnen. Een betekenis van het woord ”gedachte” zou dus kunnen zijn: een idee of een weergave van iets dat wij met ons subjectieve brein bedenken.
Gedachten op een moment zelf zijn meer een weergave van wat je op dat moment meemaakt. Je analyseert de situatie als het ware. Signalen die op dit moment waargenomen worden, worden tussen neuronen overgedragen door chemische neurotransmitters. Het hele wijdverbreide netwerk dat door deze stimulus in de hersenschors wordt geactiveerd, is de ervaring op dat moment. Deze werking van de neurotransmitters en andere hersengebieden die hierbij betrokken zijn kan per persoon verschillen. Vandaar ook dat mensen met adhd of add (aandachtstekortstoornis) bijvoorbeeld veel meer signalen opvangen dan mensen zonder adhd of add. Mensen met adhd of add hebben namelijk vaak een tekort aan neurotransmitters. Je gedachten worden beïnvloed door duizenden impulsen, die je weliswaar kunt beïnvloeden.
Wat beïnvloedt onze gedachten nog meer?
Wij denken vaak dat we keuzes uit vrije wil maken en dat we op desbetreffende momenten toch echt zelf kiezen welke keuze er gemaakt wordt. Echter wijst onderzoek uit dat dit tot wel 96 tot 98 van de tijd je onderbewuste is die deze keuzes maakt. Wat inhoudt dat dit een stuk onbewuster gebeurd dan dat wij denken.
Misschien dacht je dat zelf aan het kiezen was misschien niet.. Het roept in ieder geval de vraag op: waar komen ideeën vandaan? Wat beïnvloedt onze gedachten? Je onderbewuste wordt gevormd door ervaringen die hebt opgedaan, persoonlijkheidskenmerken, gewoonten en je directe omgeving (met wie je op dat moment bent en/of veel tijd mee door brengt. Zo kun je dus stellen dat een verscheidenheid aan dingen je gedachten beïnvloed.
Kun je jouw gedachten beïnvloeden en sturen?
Ja dat kan zeker en ik zal je in dit artikel laten zien hoe je dit precies doet. Hier kan enige oefeningen voor nodig zijn omdat je gedachten dus veelal voortkomen uit je onderbewuste. Dit betekent dat het veelal aangeleerde patronen zijn en deze hebben tijd en inzicht nodig om zich te laten wijzigen.
Waarom zou je gedachten willen beïnvloeden?
Nu hoor ik je denken, waarom zou je je gedachten willen beïnvloeden? Dit is een begrijpelijke vraag waar veel mensen mee zitten. Je bent toch zoals je bent en daar moet je blij mee zijn? Maar is dat wel zo en dien je genoegen te nemen met waar je nu bent? Ik denk van niet. Natuurlijk is het van groot belang het huidige moment te omhelzen hoe deze ook is, maar ik denk óók dat het voor iedereen positief kan uitpakken om meer controle en grip op je gedachten te krijgen door hier op een positieve manier invulling aan te geven.
Wanneer je je gedachten op een positieve manier beïnvloed kan dit namelijk hele positieve uitwerkingen hebben op je leven en je kunt er dus een stuk gelukkiger van worden. Positiviteit heeft namelijk zeker een duidelijk verband met gelukkig zijn.
Voordelen van een positieve mindset:
1. Minder kans op bepaalde ziektes en aandoeningen
2. Langere levensduur
3. Minder depressieve gevoelens
4. Beter psychisch en fysiek welzijn
5. Meer zelfvertrouwen
6. Lagere niveaus van stress
7. Grotere aanmaak van neurotransmitters die een positieve werking uitoefenen op het humeur
Het is voor de wetenschap niet altijd duidelijk waarom mensen die positief denken dergelijke gezondheidsvoordelen ervaren. Er wordt vaak gewerkt met verbanden. Een theorie is dat een positieve kijk je in staat stelt beter om te gaan met stressvolle situaties, waardoor de schadelijke gezondheidseffecten van stress op je lichaam worden verminderd. Dit kan bijvoorbeeld te maken hebben met een verlaagde aanmaak van cortisol. Cortisol is een stresshormoon, waarvan wetenschappers hebben ontdekt dat het negatieve effecten veroorzaakt op lichaam en geest.
Er wordt ook gedacht dat positieve en optimistische mensen de neiging hebben om gezonder te leven – ze krijgen meer lichaamsbeweging, volgen een gezonder dieet en roken of drinken niet te veel alcohol. Geef je gedachten aandacht in de vorm van positieve energie en ze zullen mooi groeien net als deze plantjes.
Hoe snel kun je van negatief denken naar positief denken?
Het is helaas onmogelijk om van veelal negatief denken (wat toch helaas echt de maatstaf is) naar volledig positief denken te gaan over één nacht ijs. Dit heeft er onder andere mee te maken dat onze denkpatronen bestaan uit aangeleerd gedrag. Gemiddeld duurt het aanleren van een gewoonte 21 dagen en we weten niet of het met een gedachten precies net zo lang duurt, maar onze ervaring is wel dat je er lange tijd mee bezig moet zijn om grote stappen te maken. Dit maakt het resultaat echter niet minder aangenaam, want we spreken uit ervaring als het gaat om van negatief denken naar positief denken te verhuizen. De resultaten zijn inderdaad verbluffend.
Vooral als je lange tijd hard hebt gewerkt en je voel dagelijks of wekelijks dat het beter gaat, maar het meest verbluffend is het als je naar een jaar geleden kijkt en dan positieve resultaten en groei ziet in plaats van achteruit gang. Dan wordt je trots.
Hoe kun je positieve gedachten ontwikkelen?
Hier is training voor nodig. Je moet dit echt oefenen met jezelf en in het begin zal dit best moeilijk zijn en misschien zelfs onwennig aanvoelen. Ook zal je erachter komen hoe slecht de relatie met jezelf misschien is. Zeg je wel eens dat je van jezelf houdt? Hou je eigenlijk wel van jezelf? Praat je tegen jezelf alsof je tegen je beste vriend spreekt? Op deze vragen zal je allemaal ja moeten antwoorden als je echt positief in het leven wil staan en je echt gelukkig wil voelen. Dat is onze mening. Wanneer je medisch advies wil, zal je naar een arts moeten gaan. Maar naar verwachten zal dit niet (ver) van de waarheid afliggen.
Met dergelijke uitspraken dien je dus te oefenen. Als er iets fout gaat wordt dan niet boos op jezelf en wordt je bewust van de momenten dat je boos of teleurgesteld wordt in je jezelf. Zoek naar de oorzaak zodat je het leert begrijpen en zet beetje bij beetje kleine stapjes.
Een krachtig middel is ook om affirmaties toe te passen en hiermee te oefenen. Als je hier niet bekend mee bent kan dit misschien een beetje gek aan voelen en over spiritueel voelen. Maar het is echt krachtig en wordt veel toegepast, ook door bijvoorbeeld zeer succesvolle sporters. Er zijn namelijk verhalen zat van sporters die keer op keer in hun hoofd herhalen dat zij kampioen worden en dat ze dan gaan ZIJN. Wanneer je je dit tegen jezelf blijft zeggen en het in je hoofd blijft visualiseren zal je steeds dichterbij de werkelijkheid komen en zal het uiteindelijk werkijlheid worden. Voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld Mike Tyson (bleef continue herhalen dat hij kampioen zou worden) en Michael Phelps (bleef constant visualiseren hoe hij zou winnen).
Het zijn ook mooie voorbeelden van gewoontes aanleren omdat boksen en zwemmen voor een groot deel gebaseerd zijn op gewoontes en automatismen. Michael Phelps is hiervan misschien nog wel het mooiste voorbeeld. Hij heeft namelijk zijn snelste tijd gezwommen toen hij water aan de binnenkant van zijn bril kreeg tijdens het kampioenschap. Toen heeft hij puur op instinct en dus automatisme (aangeleerd en geoefend gedrag) zijn recordtijd neergezet.
Hulpmiddelen bij positief denken
Hieronder geef ik je diverse hulpmiddelen die je kunt uittesten om positiever te gaan denken:
Mindfulness
Mindfulness kan je helpen om meer bewust te worden. Dus ook meer bewust van je denkpatronen. Zo kun je negatieve gedachten in de toekomst beter tackelen en zal je het dus beter door hebben wanneer je verzeild raakt in een negatieve denkstroom. Wanneer dit gebeurd kun je proberen je negatieve gedachten om te buigen in wat meer positieve gedachten. Er zijn verschillende mindfulness trainingen die je hierbij kunnen helpen om meer uit jezelf en uit je brein te halen.
Affirmaties oefenen
Affirmaties krijgen de meeste kracht wanneer je ze regelmatig uitvoert. Je kunt dit bijvoorbeeld goed in combinatie doen met mindfulness omdat mindfulness je meer bewust maakt en je affirmaties kunt gebruiken om je negatieve gedachten te vervangen.
Je zelfvertrouwen vergroten
Je zelfvertrouwen staat altijd in direct contact met je denkpatronen. Wanneer je erg zelfverzekerd bent denk je vaak ook positiever en rustiger. Er is altijd een manier om je gedachten op positieve wijze te beïnvloeden, ook voor jou!
Kun je je gedachten stoppen?
Helaas het is niet mogelijk om je gedachten te stoppen. Mensen kunnen niet stoppen met denken. Hoe kom ik aan die wijsheid denk je? Eigen ervaring? Ja dat ook. Maar daarnaast zijn er talloze filosofen geweest door de eeuwen heen die de geest in den treuren hebben onderzocht. Van deze filosofen stammen er veel uit de Grieks/Romeinse tijd, zo zie je uit geschriften dat bijvoorbeeld Plato, maar ook Romeins beroemd keizer, Marcus Aurelius bijzonder geïnteresseerd was in onderwerpen als dit.
Wanneer men zijn overgebleven teksten leest, zal men lezen dat Marcus Aurelius eigenlijk hetzelfde dag als wijze mensen vandaag de dag en dat het brein van de mens zeer weinig is veranderd, als er al iets veranderd is. De grootste denken op het gebied van gedachten en/of spiritualiteit was natuurlijk ene meneer geboren in het Oosten zo’n 2,5 duizend jaar geleden. Ja we hebben het wel degelijk over de Boeddha. Ook hij was van mening dat je gedachten niet kunt uitschakelen.
Waarom denken wij zo overmatig veel?
Wanneer je het overmatig denken een beetje of helemaal beu bent heb je geluk, want er zijn wel degelijk manieren om je geest rustiger te maken en ”je het gevoel geven een stuk minder (druk) te denken”‘. Wanneer je hier goed in wordt zal je merken dat je niet meer verstrikt raakt in vervelende verhalen in je hoofd en niet wordt meegesleurd door deze denkpatronen. Dat is wel heel erg fijn, want dit overmatige denken kan je stemming behoorlijk beïnvloeden. Als jij namelijk een verhaal in je hoofd creëert middels het denken, dan kun je hier in gaan geloven terwijl het nooit heeft plaatsgevonden. Dit kan ervoor zorgen dat je je ellendig gaat voelen (als het verhaal in je hoofd dit ook is) en dan voel je je dus eigenlijk voor niks ellendig.
Omdat wat jij in je hoofd bedenkt op dit moment niet echt aan de gang is, je bent niet aanwezig in het nu. Maar je bent aan het denken aan bepaalde situatie die op dit moment niet echt plaatsvind. Volkomen onnodig toch? Ja zal je nu roepen, maar niet voor iemand die hier niet bekend mee is. Iemand die hier niet bekend mee is en/of hier net mee begint zal het wellicht onrealistisch vinden om meer in het nu te zijn en kan wellicht redelijk verslaafd zijn aan het denken. Het hoort helemaal bij zijn of haar gewoonten.
Daarom gaat het afleren van het overmatige en negatieve denken ook in stappen en zal dat niet in één keer lukken.
Wat kun je doen om het overmatige denken te stoppen en je te gaan dachten te gaan (door)zien op een gezonde manier?
Daarvoor is training en begrip nodig. Training kun je bijvoorbeeld doen in de vorm van meditatie, mindfulness, concentratie oefeningen, ademhalingsoefeningen en andere manieren om meer in het nu te komen.
Begrip kun je kweken door het lezen van theorie omtrent hoe de geest werkt, maar kun je ook krijgen door middel van training. Dan heb je wel iemand nodig het goed uitlegt zodat jij het begrijpt.
Als je terugkerende gedachten krijgt die je niet leuk vindt, kun je deze dan stoppen?
Tips om gedachten die je niet wil TEGEN te gaan
Probeer ze op de juiste manier aanwezig te laten zijn, zodat ze vanzelf weggaan. Wanneer je een vervelende gedachte niet wil denken, negeer je hem vaak compleet in je hoofd en ban je hem eigenlijk zonder de gedachten goed waar te nemen. Toch geeft de gedachten wel een vervelend gevoel. Het vervelende van deze methode is dat de gedachten met toepassing van deze manier vaak dubbel zo hard terugkomt.
Wat kun je beter doen? Laat de gedachte in je op komen, kijk ernaar, maar neem hem niet voor waar aan. Realiseer je dat deze gedachten niet de realiteit betreft en je zal geleidelijk aan aan iets anders denken. Je zal merken dat dit veel beter werkt en dat de gedachten daarna als het ware een plekje krijgt. Gedachten komen en gaan. Een voorbeeld is: dat wanneer men zegt, ”denk niet aan een roze olifant”, iedereen juist aan een roze olifant denkt. Dit is de kern van waarheid achter deze methode. Laat het dus aanwezig zijn en vervolgens weer verdwijnen.
Wanneer je een negatieve gedachten waarneemt, fantaseer dan positieve aspecten erbij. Zo kun je jezelf bijvoorbeeld omringen met vrienden in de negatieve gedachten. Deze vrienden kunnen je dan moet inspreken en je bijstaan. Wist je dat de meerderheid van de dingen die je je herinnerd niet overeenkomen met hoe de gebeurtenis werkelijk was? Dit is echt zo omdat we het vanuit ons subjectieve zelf waarnemen (dus zelden hoe iets werkelijk heeft plaatsgevonden) en onderzoek heeft uitgewezen dat we over het algemeen vaak belangrijke details vergeten.
Kern van het verhaal is dus: waarom zouden we de negatieve gedachten zelf niet iets leuker maken als ze toch al niet overeenkomen met de werkelijkheid?
){kind=link}