Overgave en acceptatie is een krachtige ‘mindset’ om mee te leven. Het leven kan heel frustrerend zijn, maar niet als je het spirituele wonder van overgave en acceptatie beoefent. Overgave en acceptatie zijn ook de eerste stap in het herstel van verslaving. Lees er alles over in dit artikel.
‘Stel dat er een vlieg in mijn huis komt. Ik tolereer die kleine klootzak.’
– Russel Brand over overgave –
Wat is acceptatie, overgave en verdraagzaamheid?
Acceptatie, overgave en verdraagzaamheid liggen zó dichtbij elkaar dat ik ze voor het gemak even samenvoeg. Acceptatie en verdraagzaamheid houdt in dat je iets accepteert wat je niet kunt veranderen, terwijl je het liever anders had gezien. Dit kán uitdagend zijn… En daarom ga ik in dit artikel leren hoe we kunnen accepteren en overgeven!
Accepteer stijlvol wat je toch niet kunt veranderen
De grootste les in acceptatie, overgave en verdraagzaamheid: ‘Wat gebeurt’ is genadig voor je. Als iemand je beledigt in het dagelijks leven, tolereer diegene dan. Alleen als je ‘wat gebeurt’ toelaat, ben je overgelaten aan de genade van ‘wat gebeurt’. Hoezo is dat genadig? Dat gaan we verderop in dit artikel ontdekken.
Er was eens een zenmeester die ten onrechte voor van alles en nog wat beschuldigd werd, en steeds verzette hij zich niet en bleef hij rustig zeggen: ‘Is dat zo?’
Waarom is overgave en acceptatie bij verslaving belangrijk?
Wat je volledig accepteert, leidt je naar vrede. Inclusief het accepteren dat het je niet lukt om te accepteren. Het ego kan acceptatie en overgave namelijk niet overleven. En dat is goed nieuws!
Je eist dan niet langer dat situaties, mensen, plaatsen of gebeurtenissen je moeten bevredigen, of dat ze je blij moeten maken. Een imperfecte situatie of persoon mag er zijn. Het wordt dan niet alleen méér bevredigend, maar ook meer harmonieus en vredig. Overgave en acceptatie bevrijdt je!
Als onzekerheid onacceptabel is voor je, wordt het angst. Als het heel goed acceptabel voor je is, wordt het leven, alertheid, creativiteit en inspiratie: in spirit! Door overgave word je sterk: want het leven, en zijn intelligentie, stroomt dan door je.
Ontspan, niets is onder controle
Wat er is, en wat er gebeurt, kan niet anders zijn. Als je hier al een glimp van begrijpt, heb je al geluk. Als je het intern niet meer weerstaat ben je er niet meer door gevangen.
What you resist, persists.
What you fight/hate, you become.
– Carl Jung
Als je nooit accepteert ‘wat is’, kun je niemand accepteren zoals hij is. Vervuil je schitterende, pure innerlijke wezen of de aarde niet met negativiteit. Ken je mensen die alleen maar hun leven lijken te wijden aan verdriet verspreiden? Ze leven in een staat van geen overgave. Vergeef ze. Er is niks persoonlijks aan. Dat is niet wie ze zijn.
Er zijn twee manieren om ongelukkig te worden. Het ene is niet krijgen wat je wil. Het andere is krijgen wat je wil.
Wees daarentegen accepterend naar alles, waardoor zóveel goedheid via jou de wereld in gemanifesteerd wordt! Je wordt stralend, en volledig wakker. Iedereen met wie je in contact komt, zal geroerd worden door je aanwezigheid en beïnvloed worden door de vrede doe je uitstraalt. Ook de natuur. Je wordt het licht van de wereld, een manifestatie van puur bewustzijn. Je hebt niet langer de neiging om te reageren op onbewust gedrag van je omgeving. Je geeft er geen bestaan aan. Je leert dingen aan anderen door ’te zijn’, door vrede te demonstreren.
Acceptatie is het tegenovergestelde van het ego, dat altijd klaagt
De illusie van ‘ik’ wordt versterkt door te vechten tegen ‘wat is’: door de strijd, de reactiviteit en de weerstand tegen ‘wat is’. Klagen, het oneens zijn… Ego’s zoeken steeds het volgende ding om oneens over te zijn. Merk op hoe je gevoel van ik daar groter van wordt. Dit duurt echter niet lang, want daarna wil het ego weer iets anders. Maar wat nou als we het accepteren en laten rusten?
Je hebt ook boze mensen. Sommige mensen zijn constant in strijd: het hele universum is tegen hen. De wereld is hun vijand. Klagen verbetert de situatie echter niet, maar het klagende patroon lijkt hun gevoel van ik wel te versterken.
De kunst van acceptatie en overgave is om het ‘ik’ kwijt te raken: ‘Ik ben niet meer Pietje’: het overlijden van het ego. Je hebt geen ego- verdedigingsmechanismes meer nodig. Je wordt heel simpel. Heel echt. Authentiek. Het ego zegt: ‘Dat is gevaarlijk, je zal gekwetst worden. Je wordt kwetsbaar.’ Het ego gelooft namelijk dat het een zwakte is, dat het gevaarlijk is. Wat voor het ego sterkte lijkt, is zwakte. Maar alleen door weerstand te laten gaan, door kwetsbaar te worden, kun je je ware en essentiële onkwetsbaarheid ontdekken. Bedek fouten met de mantel der liefde.
Als je niet accepteert, wil je steeds meer…
Stel dat je over de grootste rijkdom beschikt, en dat je naar een paradijs bent verhuisd. Stel dat je een situatie en omgeving had gecreëerd waar alle oorzaken van ongeluk verwijderd waren. Je bent dan voor een korte tijd gelukkig. Er zijn bijvoorbeeld nog steeds muggen. Niks is perfect. Sterker nog, onverdraaglijke verveling zal komen in dat paradijs, zelfs tot zelfmoord aan toe.
Life happens!
Vanuit het perspectief van het verstand kun je natuurlijk altijd iets vinden wat niet goed is, waarover je kunt klagen en inzitten. ‘Niet warm genoeg.’ ‘Niet spiritueel genoeg. Of erger: ‘Spiritueler dan mij.’
Het beste om te doen wanneer het regent, is het laten regenen.
– Henry Wadsworth Longfellow
Veel mensen zijn opgevoed met verzet (in plaats van acceptatie)
Er is niks mis met ziek zijn, kotsen (wat een opluchting is voor het lichaam), pijn hebben en dat uiten en sterven. Mama zegt alleen dat het niet sociaal acceptabel is om te schreeuwen van de pijn of om over te geven. Ook in een ziekenhuis is het taboe om te schreeuwen. Ze willen pijn internaliseren: weerstaan en onderdrukken, wat het erger maakt. Eerst zegt alles in je: “Nee, dit is verschrikkelijk! Ik wil de pijn niet!” De pijn stroomt in je verstand.
Kun je toegeven en overgeven aan de pijn? Dit is een prachtige opening. Je accepteert de pijn zo compleet, dat het is alsof er geen persoon meer is die lijdt. Er is enkel de pijn. En er is daar een complete acceptatie van.
Na een tijdje is er een uitgestrekte vrede onder de pijn, wat geen ontkenning van de pijn is. Er is daar een enorme kans, dat alleen komt als je het toestaat – in plaats van jezelf ertegen te verzetten.
Overigens….
Dat overgave betekent trouwens niet onderwerpen! Overgave is niet overgeven aan iets buiten je, maar aan de immense intelligentie in je. Je herkent dat je hier bent als iemand je vraagt: ‘Hoe weet je dat?’ En je ze vervolgens geen lange lezing gaat geven. Je zegt dan: ‘Ik heb geen flauw idee.’ Hier gaat het om bij acceptatie en overgave: niet zoveel praten, maar de ziel ons toestaan te stromen!
Hoe doe ik dat? Acceptatie en overgave bij verslaving?
1. Acceptatie door niet meer te oordelen
Wanneer je niet meer oordeelt, accepteer je. Dat gaat alleen niet zo vanzelfsprekend: ‘Ik moet accepteren dat ik in een slechte plek woon.’ waar is de acceptatie dan? Dan heb je het al als slecht geoordeeld. Hoe het dus niet moet: ‘Ik moet accepteren dat ik heb de komende 25 jaar van mijn leven heb weggegooid, dat ik vast zit, dat ik ziek ben…’ Het enige wat je hoeft te accepteren is de realiteit van dit moment. Misschien is er pijn, maar dat geldt niet voor het verhaal eromheen.
Hoe dan wel? ‘Ik zit hier, er is een bord, ik eet en drink water en brood.’ Dit is de situatie, en voeg daar niks aan toe. Dan word je vrij van afhankelijkheid van externe condities.
Hetzelfde geldt voor iets als chronische pijn. Probeer niet vrij te zijn van pijn. Juist het streven naar pijnvrij zijn, veroorzaakt pijn.
Er zit een non-dualiteit in pijn: pijn en pijnvrij zijn, gaan altijd samen.
Lijden is altijd het verhaal van pijn – iets dat geweest is. ‘De pijn is te veel! Waarom ik! Ik heb deze pijn toch niet verdiend!’ Dat zijn allemaal verhalen. Te veel pijn bestaat niet. Er is altijd exact de hoeveelheid pijn die er tijdens het betreffende moment is. Je neemt pijn waar. Er is nu gewoon pijn die plaatsvindt. De rest is een verhaal, of een woord, ‘pijn’ dat niet in de buurt kan komen van het leven dat plaatsvindt.
2. Voel je ook gewoon eens somber als die emotie langskomt
Het mag ook soms gewoon niet oké gaan. Stop met motiveren en oppeppen en stop met het erg vinden dat je je somber voelt. Anders voel je je twee keer somber, via twee lagen. Depressief? Omarm hem, hou van hem zoals hij is. Zeg er ja tegen. Accepteer het. Accepteren dat het soms gewoon erg is. Ga je niet meer rot voelen voor het rot voelen.
Een positieve ervaring willen, is een negatieve ervaring. Een negatieve ervaring accepteren, is een positieve ervaring.
Je hoeft niet altijd blij te zijn. Je hoeft niet altijd gek of grappig te zijn. Je hoeft niks te zijn. Wanneer je dit soort humeuren vindt, accepteer ze en eer ze. Zeg: dank je. Erken ze zodat ze daarna ook weer kunnen gaan. Laat het maar gewoon zijn. Het komt daarna vanzelf goed.
Je mag boos zijn. En schreeuwen. En in een kussen slaan. En je bent nog steeds geliefd. En je bent nog steeds veilig. En je bent omgeven door wit licht.
3. Het hier-en-nu als toegangspoort naar acceptatie en overgave
Een andere manier om aan acceptatie en overgave te werken, is door geen macht aan het verstand te geven en door in het hier-en-nu te komen. Het verstand heeft niet alleen de capaciteiten om problemen te creëren, het doet het ook voortdurend. Als je acceptatie hebt, zijn geen gedachten meer nodig. Als je in het hier-en-nu bent en ja zegt tegen het huidige moment, zonder tussenkomst van je verstand, is er nooit een probleem. Alles is al goed, alles is al genoeg.
Als je je overgeeft aan de niksheid, voel je de volheid die eronder verstopt zit.
– Eckhart Tolle
Aanwezigheid is innerlijke ruimte. Daar komt alle creativiteit uit voort. Je vraagt dan niet: hoe kan ik deze situatie mijn wensen laten vervullen? Of een andere situatie? Dat is de vraag van het ego. Als je in het hier-en-nu bent, vraag je jezelf: hoe reageer ik op de behoeften van deze situatie, van dit moment? Dat vragen hoeft niet eens. Je bent dan namelijk stabiel, alert en open voor ‘wat is’. Je brengt een nieuwe dimensie in de situatie: ruimte. Dan kijk je en luister je.
Als je aanwezig bent, heb je psychologisch gezien niks nodig. En aanwezigheid geeft acceptatie. Dus word één met de situatie, in plaats van jezelf ertegen te verzetten. De oplossing komt dan voort uit de situatie zelf. Geschikte actie komt voort via jou.
Er zijn enkel twee opties mogelijk in het nu:
Actie. Bijvoorbeeld door in te grijpen op een manier waar de situatie om vraagt.
Accepteren. Laat maar gebeuren, ontdek wat er gebeurt. Dan is er eindelijk zuurstof in plaats van gedachten.
4. Accepteren via ‘alleen zijn’ (al één zijn)
Wanneer je op je gemak kan zijn van het alleen zijn, wat alleen via alertheid en aanwezigheid kan komen, dan vinden veranderingen plaats in je leven. Dat wat je dacht nodig te hebben zal toegevoegd worden aan je. Door alleen te zijn, worden juist relaties aan je ’toegevoegd.’
5. Sta dingen toe om er te zijn
De perfecte overgave? Geef je over aan ‘wat is’. Is dat niet mogelijk? Geef je dan over aan wat je voelt, zoals pijn. Sta het volledig toe om er te zijn.
Zelfs bij kleine irritaties kun je oefenen om het volledig toe te staan en te accepteren. Alles wat je volledig toestaat brengt je naar een toestand van vrede. Toestaan is het tegenovergestelde van iets voor elkaar proberen te krijgen. Toestaan is: de neiging opgeven om de wereld compleet te interpreteren, de neiging opgeven om iets meteen te relateren naar iets wat je wil. ‘Er is een bloem, ik moet hem plukken, nu is het van mij.’
Je hoeft niets te veranderen. Alleen maar te ervaren en te observeren wat je nu voelt.
Eén van de manieren waarop je die acceptatie in de praktijk brengt, is door compassie te voelen. Heb een houding van: “ik houd van je” tegen alles en iedereen, inclusief je eigen uitdagingen. Ik heb een uitgebreide e-book gecreërd over een houding van mildheid en vriendelijkheid jegens jezelf en anderen. Zeker de moeite waard om te lezen en toe te passen!
6. Accepteren door niet meer emotioneel te reageren op een afwijzing
Als je ‘nee’ te horen krijgt, accepteer dat dan. Misschien zegt iemand wel eens tegen je dat iets niet kan of mag. In plaats van emotioneel te reageren of zelfbeheersing te verliezen, open je voor de mogelijkheden van de nee. Nee kan een verrassende nieuwe wereld voor je openen en het kan je onverwachts bij nieuwe mensen brengen.
7. Accepteren via het aannemen van een proactieve houding
Ben je proactief, dan ben je al heel goed in accepteren. Ontwikkel dus jouw proactieve houding! Kan ik er iets aan veranderen? Ja? Verander het dan direct. Nee? Loslaten. Wordt iets moeilijk? Of je gaat door en je gaat ervoor, of je doet het niet. Klagen is geen geldige optie.
Doe wat je kunt, met wat je hebt, waar je bent.
– Theodore Roosevelt die William Widener citeert
Onderstaand ‘Sereniteitsgebed’ vat de proactieve. houding goed samen:
Geef ons de kalmte om te aanvaarden wat we niet kunnen veranderen, de moed om te veranderen wat we kunnen veranderen en de wijsheid om tussen deze twee een onderscheid te maken.
– Sereniteitsgebed van Franciscus van Assisi.
8. Verlang niet meer naar iets
We lijden omdat we verlangen.
Het einde van lijden is: niet meer verlangen.
– Boeddha
(‘Maar nu verlang ik naar het niet-verlangen…’)
Een groot deel van de pijn is de gedachte: “Ik wil niet meer pijn hebben. En ik wil niet dat het later erger wordt… Wat als ik compleet blind, doof of invalide word…” Die pijn is echter nu een klein ongemak. Alleen die verlangens eromheen veranderen dat kleine ongemak in een rampzalig lijden.
Eet een slappe boterham en geniet er toch van.
Het verlangen om aan je pijn ellende te ontsnappen, blaast ze juist meer leven in. Verzet je niet tegen de actuele manifestatie van dat wat je als lijden bestempelde.
9. Wat zijn andere manieren waarop ik kan overgeven en accepteren?
- Het geheim is: ‘Ik vind het niet erg wat er gebeurt.’
- Als je glimlacht, voel je dat je dingen kunt accepteren die je eerst niet kon accepteren.
- Je hoeft iets niet op te lossen. Het mag er zijn. Zonder de gedachte dat er iets mist (‘was er maar een fijner kussen, was mijn partner er maar’) zijn we in de hemel. We willen echter steeds iets verbeteren waardoor we uit de hemel stappen
- Het leven is moeilijk, en als je weet dat het leven moeilijk is en accepteert dat het leven moeilijk is, dan is het leven niet meer moeilijk.
- Accepteren, leven, genieten! Genieten in plaats van willen.
- Alles is goed/ Anders passen we de definitie van ‘goed’ gewoon aan! (Dit is omdenken).
- Sta geluiden toe, sta de telefoon toe te rinkelen.
- Go with the flow. De flow is vloeibaar. Niet stabiel. Wees open voor onzekerheid. Onzekerheid van je levenssituatie.
- Stop met perfectionisme. Er bestaat toch alleen imperfectie.
- Ontwikkel je geduld. Dit zal verdraagzaamheid makkelijker maken.
- Ontwikkel je flexibiliteit. Dit zal je gigantisch helpen. Flexibiliteit zal automatisch in je als je een proactief persoon wordt.
- Verander jezelf (want daar heb je controle over), en niet de ander.
- Acceptatie en overgave wordt een eitje als je begrijpt wat belangrijk is en wat niet.
- Accepteer je fouten. Er is dan genoeg ruimte voor persoonlijke groei.
- Vergeef in plaats van wrok te koesteren.
- Vraag de engelen, gidsen of God om je capaciteiten te helpen ontwikkelen om te accepteren wat je toch niet veranderen kunt. Acceptatie is overigens vaak een hoofdthema in de prachtige dichtbundels van inspirator Jeff Foster (Tip: zijn boek ‘Onvoorwaardelijke acceptatie’).
Lukt het niet? Breng overgave naar het feit dat het je niet lukt over te geven. Breng acceptatie aan het gevoel dat het je niet lukt te accepteren. Zie dan wat er gebeurt! Wat je levenssituatie ook is, wat zou er gebeuren als je het compleet zou accepteren zoals het is? Je zult merken dat, zodra je het niet erg vind om ongelukkig te zijn, je niet langer ongelukkig bent.
Je kunt uiteindelijk niet om overgave en acceptatie heen
Waarom zou je iets toestaan te gebeuren? Omdat het is. Het is al het geval. ‘Ja, maar het zou niet moeten gebeuren.’ Maar het is. Hoe kun je tegen de ‘isheid’ van dit moment ingaan? Alles in de kosmos is verbonden. Dus niks dat gebeurt, is geïsoleerd. Het is verbonden met de totaliteit. En binnen die totaliteit klopt het. Je kunt het nooit met je verstand begrijpen, hoe een gebeurtenis die aan de oppervlakte gevoelloos of ongewenst is, tot stand is gebracht door de totaliteit.
Geen enkel menselijk verstand kan ook maar een fragment van die totaliteit begrijpen. Het zou absurd zijn om te geloven dat het menselijk verstand de totaliteit van het universum kan begrijpen, en het daarna kan uitleggen, gebruik makend van 26 letters en 6 klinkers.
Wat gebeurt, moet gebeuren, en is niet slecht. Moeilijkheden zijn onderdeel van het leven hier in deze vorm. De intelligentie achter alle verschijnselen doet het. Als uitdagingen in jouw leven komen, weet je het even niet meer en is er een opening. Vrijheid is loslaten, accepteren en overgeven.
Je kunt de golven niet stoppen maar je kunt wél leren surfen.
– Jon Kabat-Zinn
){kind=link}