In de praktijk is gebleken dat ¾ van de patiënten met fibromyalgie een tekort aan B 12 heeft. Veel van de klachten die bij fibromyalgie voorkomen, kunnen ook door een tekort aan B 12 worden veroorzaakt. Uiteraard kunnen beide ook naast elkaar bestaan. In deze blog ga ik hier dieper op in en vertel ik (al 28 jaar fibromyalgiepatiënt) over mijn eigen positieve ervaring met B12 in 6 weken tijd.
Over vitamine B12
Vitamine B12 is een essentiële voedingsstof en speelt een belangrijke rol bij onder meer DNA-synthese, cellulaire herstelprocessen, bloedaanmaak en hersenfunctie. Een verlaagde vitamine B12-status kan een breed scala aan gezondheidsklachten veroorzaken. Preventie, vroege opsporing en behandeling van een vitamine B12-tekort is uitermate belangrijk, mede om onomkeerbare neurologische schade en beenmergfalen te voorkomen. Helaas blijft een vitamine B12-gebrek in veel gevallen onopgemerkt: in 60-70% van de gevallen is deze a-symptomatisch, aanwezige symptomen worden vaak niet herkend en een gouden standaard voor het bepalen van de vitamine B12-status ontbreekt. Vitamine B12 heeft waarschijnlijk meer functies dan we nu kennen en de huidige ADH is vermoedelijk te laag om in de vitamine B12-behoefte te voorzien. Ongeveer 5-10% van de Nederlandse bevolking heeft een vitamine B12-tekort; bij ouderen kan dit percentage oplopen tot 20-30%.
Het lichaam heeft een vitamine B12-voorraad van circa 2-5 mg, waarvan het grootste deel in de lever opgeslagen is. Dagelijks verdwijnt 0,1-0,2% van de totale lichaamsreserve van B12 via urine en gal. De voorraad raakt normaliter langzaam uitgeput, mede door enterohepatische recirculatie (heropname vitamine B12 uit gal). Een vitamine B12-tekort, dat kan ontstaan als de voorraad onvoldoende aangevuld wordt (onvoldoende inname of absorptie) en/of het verlies toegenomen is (oxidatieve stress, verstoorde recirculatie), ontwikkelt zich meestal sluipend over een periode van jaren.
Complex proces
De opname van vitamine B12 uit voeding is een complex proces. In zijn algemeenheid wordt vitamine B12 uit voedingssupplementen gemakkelijker opgenomen dan vitamine B12 uit voeding, omdat het loskoppelen van voedselgebonden vitamine B12 gebrekkig kan verlopen.
Een hoog gedoseerd vitamine B12-supplement (1000-2000 μg) wordt bij voorkeur los van de maaltijd ingenomen (de opname is dan iets beter), maar dit is niet noodzakelijk. Het is het beste zuigtabletten te nemen omdat de vitamine dan beter wordt opgenomen. Als een vitamine B12-deficiëntie is vastgesteld, is het belangrijk onderzoek te doen naar de onderliggende oorzaak. Als de oorzaak van de deficiëntie niet weggenomen kan worden, is levenslange vitamine B12-suppletie vereist.
Symptomen van vitamine B12-tekort
Een vitamine B12-tekort komt waarschijnlijk vaker voor dan gedacht. Doordat klachten vaak lange tijd ontbreken (zelfs bij een biochemisch ernstig B12-tekort) en het klinische beeld zeer gevarieerd en soms ongewoon is, wordt een vitamine B12-tekort gemakkelijk over het hoofd gezien.
Een overzicht van symptomen en aandoeningen die kunnen wijzen op vitamine B12-tekort:
(chronische) vermoeidheid, gevoel van zwakte, licht gevoel in het hoofd, duizeligheid, flauwvallen, hoofdpijn, kortademigheid (vooral bij inspanning), snelle ademhaling, spierzwakte bij inspanning, versnelde hartslag, angina pectoris, bleke huid en lippen, oorsuizen, koude handen en voeten, kouwelijkheid, gele verkleuring huid en oogwit, onbegrepen langdurige koorts.
Verstoorde synthese neurotransmitters, hersenatrofie, veranderde mentale toestand, persoonlijkheidsveranderingen, denk-, concentratie- en geheugenproblemen (cognitieve defecten) depressie, manie, bipolaire stoornis, geïrriteerdheid, paranoia, wanen, hallucinaties, psychose, angststoornis, labiliteit, catatonie, stemmingswisselingen, gewelddadig gedrag (‘megaloblastaire waanzin’), dementie, paresthesieën* (verstoorde gevoelswaarneming) afname proprioceptie (waarneming lichaamspositie in de ruimte) afname vibratiezin (voelen van trillingen) ataxie* (stoornis willekeurige motoriek met coördinatie- en evenwichtsproblemen) spierzwakte armen en benen, spasticiteit, impotentie
Afwijkende reflexen, spierzwakte armen en benen, spiertrillingenm dubbelzien en wazig zien (zwakte oogspieren) vermindering gezichtsvermogen, verlies reuk- en/of smaakzin achteruitgang gehoor bij ouderen.
Gebrek aan eetlust (gewichtsverlies), misselijkheid atrofische glossitis (rode, pijnlijke, gladde tong), snel bloedend tandvlees diarree of constipatie, malabsorptie (darmvlokatrofie, mucositis).
Verminderde vruchtbaarheid of onvruchtbaarheid, miskramen, zwangerschapscomplicaties waaronder vroeggeboorte, geboortedefecten zoals neuraalbuisdefecten (mede door secundair foliumzuurtekort) menstruatieproblemen reversibele hyperpigmentatie van de huid (handen, voeten, littekens) of slijmvliezen (mond, vulva) vitiligo, migraine, slaapstoornissen, gewrichtspijnen ontstoken slijmvliezen hart- en vaatziekten, trombose (verhoogde homocysteïnespiegel) haaruitval, vroegtijdig grijs haar, brokkelige nagels, verhoogde gevoeligheid voor infecties, allergieën, rugklachten, rusteloze benen, verlammingsverschijnselen, osteoporose, onbegrepen chronische hoest. Bij baby’s en kinderen laag geboortegewicht, neuraalbuisdefecten , ontwikkelingsachterstand of regressie kind lacht niet voedingsproblemen, anorexia, onvoldoende gewichtstoename hypotonie, lethargie, apathie, coma hyperirritabiliteit, convulsies, tremoren, insulineresistentie, gedragsproblemen.
Vitamine B12 is zeer veilig (ook tijdens zwangerschap en het geven van borstvoeding) en heeft geen bijwerkingen, zelfs in hoge doseringen. Een bovengrens van inname is daarom niet vastgesteld.
Fibromyalgie en B12
Geen te kort, wel baat bij?
Fibromyalgie patiënten kunnen ook zonder tekort aan vitamine B 12 baat hebben bij suppletie hiervan. Patiënten met fibromyalgie kunnen namelijk last hebben van een verhoogde waarde van homocysteïne in het ruggenmergvloeistof. Homocysteïne is een aminozuur dat wordt omgezet in twee zeer belangrijke verbindingen: SAMe (S-adenosyl methionine) en glutathione. SAMe verhoogt de beschikbaarheid van de neurotransmitters serotonine en dopamine. Deze neurotransmitters zijn essentieel bij het voorkomen van prikkelbaarheid, agressief gedrag en depressie . Lage niveaus van deze neurotransmitters verhogen het risico op zowel suïcidale als moorddadige gedachten en gedragingen.
Glutathion is een antioxidant die helpt bij het uitroeien van onstabiele zuurstofmoleculen, de zogenaamde vrije radicalen. De antioxidantbescherming die glutathion biedt, omvat kankerpreventie, stabilisatie van het immuunsysteem, antiveroudering, cognitieve reparatie en ondersteuning van de geestelijke gezondheid.
Lage glutathione waarden spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van bipolaire stoornissen, obsessieve compulsieve stoornissen, verslavend gedrag en schizofrenie. Dus we hebben homocysteïne nodig om te kunnen converteren naar zowel SAMe als glutathione (GSH) en daarom lage niveaus van homocysteïne (wat goed gebruik het is) te handhaven. Maar het kan dit niet effectief doen zonder de juiste voedingsstoffen, en zal doorgaan met ophopen in lichaamsweefsels (wat slecht is).
Er is een duidelijke relatie van deze verhoogde homocysteïnewaarden met vermoeidheid. Hoge homocysteïnespiegels veroorzaken ook chronische ontsteking en pijn door het arachidonzuur en het pro-inflammatoire prostaglandine E 2 (PGE 2 ) te verhogen. Tevens is er een relatie te leggen van lage B 12 waarden in het ruggenmergvloeistof met vermoeidheid en neurasthenie (psychische aandoening zenuwzwakte). Een vitamine B 12 tekort veroorzaakt een deficiënte remythelisatie van homocysteïne waardoor een verhoogd homocysteïneniveau wordt bereikt. Indien door suppletie van vitamine B 12 de remythelisatie weer op gang komt, wordt het gehalte homocysteïne weer verlaagd.
Chronische Vermoeidheidssyndroom (CVS) en fibromyalgie
De conclusie is dat verhoogde homocysteïnewaarden in het centrale zenuwstelsel patiënten met zowel CVS als fibromyalgie kunnen karakteriseren. Patiënten met fibromyalgie blijken ook nog wel eens afwijkende rode bloedcellen hebben, waardoor het zuurstoftransport vermindert. Ook dit is met vitamine B 12 suppleties vaak te verbeteren.
Bloedonderzoek kan een tekort aan B 12 aantonen.
Wanneer er uit bloedonderzoek (serum B12) blijkt dat er sprake is van een vitamine B 12 te kort, dan kan men beginnen met een behandeling met oraal B 12. Bij twijfel kan zonder risico een proefbehandeling worden gedaan om te kijken of dat verbetering geeft. Mocht je het niet nodig hebben plas je het gewoon weer uit. Patiënten met fibromyalgie reageren bijzonder goed op het geven van B 12 suppleties.
Eigen ervaring
Ik (56 jaar) heb al meer dan de helft van mijn leven fibromyalgie. Een jaar geleden begonnen mijn grote tenen ‘dovig’ te voelen en pijnlijk. Een vriendin raadde me aan vitamine B12 te gaan slikken. Dat deed ik; 3000 mcg per dag. Al naar enkele weken vielen me de volgende dingen op: ik sliep beter, mijn hart sloeg niet meer over in rust, voelde me mentaal veel evenwichtiger, had geen last van mijn verslaving en last but not least ik had meer energie en minder pijn, in mijn grote teen maar ook in de rest van mijn lichaam. Ongelooflijk. Na al die jaren! Door alleen vitamine B12 te slikken. Ik voel me lichtelijk gefrustreerd (want had ik dit maar eerder geweten!) maar de dankbaarheid overheerst.
Wil je meer weten, heb je zelf fibromyalgie en wil je een kennismakingsgesprek om eens te kijken wat ik voor je kan betekenen neem dan contact met me op.
Bron: www.orthokennis.nl/artikelen/vitamine-b12-werking-en-toepassing
