Eckhart Tolle zegt ‘verslaving begint en eindigt met pijn’. Meer specifiek is verslaving een dwangmatige poging om aan pijn te ontsnappen door middel van een gedrag dat op korte termijn verlichting brengt, maar op lange termijn de oorspronkelijke pijn vergroot en zo meer behoefte aan het verslavende gedrag creëert. Dit patroon wordt de verslavingscyclus genoemd. En het is enorm destructief.
Wat bedoelen we met pijn? Het is meestal een mix van een moeilijke emotie (zoals gestrest zijn over het werk) die ook onverwerkte pijnlijke herinneringen en emoties activeert (zoals schaamtegevoelens van toen je vader je dom noemde omdat je je wiskundehuiswerk niet begreep). Het is niet zo moeilijk om alledaagse pijnlijke emoties te herkennen, maar de meesten van ons weten helemaal niet hoeveel oude dingen we met ons meedragen – en hoe fundamenteel die ons wereldbeeld en onze reacties op het heden vormen.
Vermijden van pijn
Omdat de maatschappij ons slecht onderwijst over hoe om te gaan met dergelijke pijn, vermijden we het meestal gewoon en laten we het opstapelen tot het stilletjes ons leven beheerst. Bedenk eens hoeveel van het menselijk gedrag niet wordt bepaald door waarden als authenticiteit of compassie, maar door het vermijden van pijn. Verslavend gedrag zijn dan de strategieën die we gebruiken om onszelf te verdoven tegen de pijn die ons nooit geleerd is om er effectief mee om te gaan.
Wanneer de meesten van ons aan verslaving denken, denken we aan middelen als heroïne, cocaïne, marihuana of alcohol. Sommigen van ons denken ook aan gedragsverslavingen zoals gokken, pornografie of overeten. Maar eigenlijk kan alles een verslaving zijn: dwangmatige seks, afhankelijke relaties, presteren, status, spullen kopen, werken. Wat iets tot een verslaving maakt is niet het gedrag zelf, maar het doel van het gedrag. Als je het doet om aan pijn te ontsnappen, en het voelt alsof je geen andere keuze hebt, en het werkt maar tijdelijk voordat je het weer moet doen, dan is dat een verslaving. Wat interessant genoeg betekent dat de methverslaafde eigenlijk veel gemeen heeft met de investeringsbankier die zich gedwongen voelt om dit jaar weer een miljoen te verdienen.
Onderliggende pijn
Als we verslaving vanuit dit perspectief begrijpen, dan klopt de conventionele wijsheid van “stop er gewoon mee” niet. Als iemand simpelweg stopt met datgene wat functioneerde om zijn pijn op afstand te houden, zal hij plotseling overweldigd worden door alles wat hij een leven lang vermeden heeft. In dat geval zullen ze terugvallen of een ander verslavend gedrag vinden om het oorspronkelijke te vervangen.
In plaats van alleen het gedrag te stoppen, moet verslaving behandeld worden op het niveau van de onderliggende pijn. Op een dagelijks niveau moeten we vaardigheden leren om te aarden en om te gaan met overweldigende emoties, mindfulness en zelfcompassie om te leren de pijn te verdragen en zelfzorgvaardigheden om onze behoeften te herkennen en erop in te spelen. Op een dieper niveau moeten we onze onopgeloste problemen helen, wat het beste kan gebeuren met de hulp van een professional die is opgeleid om trauma’s te behandelen.
Verslaving is niet te overwinnen door op onze tanden te bijten en onszelf voor schut te zetten. In plaats daarvan moeten we geleidelijk leren om met compassie en moed datgene tegemoet te treden wat ons het meest beangstigt. Als we dat doen, zullen we ontdekken dat de dichter Rilke gelijk had toen hij zei: “misschien is alles wat ons bang maakt, in zijn diepste wezen iets hulpeloos dat onze liefde nodig heeft.”
Eten, winkelen en het ego
Eckhart Tolle: “Plezier komt altijd van iets buiten je, terwijl vreugde van binnenuit komt.” Dat staat mijn boek ‘De kracht van het nu’. Gehechtheid is één van de grootste bronnen van ons lijden, en verslaving is een overheersende vorm van gehechtheid. Hoe meer we verslaafd zijn, hoe meer lijden we ervaren. We zijn verslaafd aan eten, winkelen, relaties, het internet, of een willekeurig aantal dingen, gedachten of activiteiten. Je kunt aan alles verslaafd zijn, zelfs aan liefde.
“Wij zijn een soort die lijdt aan verslaving”, vervolgt Tolle. “Dieren raken niet verslaafd op de manier waarop mensen dat doen. Dieren hebben ook geen ego. En dat is logisch, want verslaving komt voort uit ego. Onze verslavingen zijn een substituut voor het verlies aan levenskracht dat voortvloeit uit het feit dat we een door het ego gedomineerd wezen zijn. Ons ego geeft ons een lege ervaring van het leven. We gaan elke dag door en diep van binnen weten we dat we iets missen.”
“We verlangen wanhopig naar iets. We zoeken en zoeken, hier en daar, en het verlangen wordt nooit bevredigd. We leven en sterven verlangend naar een onbekend iets. We verlangen naar onze eigen aanwezigheid, bewustzijn en gevoel van levendigheid. De ervaring van onze eigen levende aanwezigheid is de enige ware bron van geluk die we in de wereld zullen vinden. Elk verslavend gedrag is een misplaatste poging om aanwezigheid te ervaren. Dit begrip is wat ons helpt om bevrijd te worden van verslaving.
Vraag jezelf nu af:
Wat zijn de verslavingen waar je aan lijdt? Geven ze je voldoening? Brengen ze je dichter bij je gevoel van levendigheid en aanwezigheid of verder weg?” Aldus Tolle.
Spirituele leer van Eckhart Tolle en herstel van verslaving: Leven in het huidige moment
Eén van de belangrijkste principes van Eckhart Tolle is het idee om in het huidige moment te leven. Dit is vooral relevant voor mensen die worstelen met verslaving, omdat veel mensen drugs en alcohol gebruiken als een manier om aan hun huidige realiteit te ontsnappen. Door te leren aanwezig en mindful te blijven, kunnen verslaafden een groter gevoel van zelfbewustzijn ontwikkelen met meer gemoedsrust door acceptatie en dankbaarheid. Ze kunnen hun triggers en gedragspatronen leren herkennen en gezondere copingmechanismen ontwikkelen.
EGO loslaten
Een ander belangrijk principe dat Eckhart Tolle leert is het idee van het loslaten van het ego. Verslaving wordt vaak gevoed door de behoefte van het ego aan onmiddellijke bevrediging. Door te leren deze verlangens los te laten en zich te richten op innerlijke vrede en tevredenheid, kunnen cliënten een dieper gevoel van vervulling vinden dat niet afhankelijk is van externe factoren. Dit kan de kans op terugval verkleinen en leiden tot een groter algeheel geluk en tevredenheid.
Verbinding en vriendschap
Een ander principe dat Eckhart Tolle bespreekt is dat van gemeenschap en verbinding, omdat hij gelooft dat echte voldoening voortkomt uit verbinding met anderen en het ontwikkelen van betekenisvolle relaties. Dit kan cliënten helpen zich minder geïsoleerd te voelen en meer gemotiveerd om nuchter te blijven.
Herstel bij Peer to Peer Works
In het algemeen biedt mijn praktijk Peer to Peer Works een unieke benadering van koopverslavingsherstel, die geworteld is in spirituele principes zoals onderwezen door een verscheidenheid aan hedendaagse en oude spirituele leraren en tradities. Door inspiratie te halen uit Eckhart Tolle en andere spirituele leraren help ik cliënten een groter gevoel van zelfbewustzijn, zelfzorg, innerlijke vrede en verbondenheid met anderen te ontwikkelen. Dit kan leiden tot langdurig herstel en een groter gevoel van doel en vervulling in het leven.
